ARAŞTIRMACI -YAZAR MÜSLÜM KABADAYI’DAN YENİ KİTAP

FARKLI COĞRAFYALARDA ÜRETENLER
                                                                                                                            Sadık Güvenç

Müslüm Kabadayı’nın bir dizi söyleşiyi bir araya getirdiği “Farklı Coğrafyalarda Üretenler” adlı kitabının arka kapağında “Anlatılan hepimizin hikayesi.” diyor Prof. Dr. Yüksel Akkaya.

>adana escort >afyon escort adana escort adıyaman escort

Bu kitapta zorunlu ya da isteğe bağlı olarak Türkiye’den yurt dışına çıkmış ve şimdi Avustralya, Fransa, Almanya, İsviçre, Belçika, Hollanda, İngiltere, İsveç, Norveç ve Rusya’da yaşayan yirmi şair-yazar, ressam, müzisyen, gazeteci, eğitimci ve bilim insanıyla söyleşi gerçekleştiren Müslüm Kabadayı, “göç” olgusunun insanlığın var olduğu günden bugüne sürüp gittiğinin altını çizerken özellikle beyin göçünün nedenleri hakkında düşünmemizi de sağlıyor.

Yazar, söyleşi yaptığı sanatçılara aynı soruları soruyor: “Türkiye’den niçin ve ne zaman yurt dışına çıktınız?” sorusuna genellikle siyasi nedenlerle hüküm giyme kaygısı, Türkiye’de can güvenliğinin kalmayışı, işsizlik, baskı gibi nedenler gösteriliyor. 1980 askeri darbesinden önce gidenler olduğu gibi, 1980 sonrası gidenlerin olduğu da görülüyor. İnsana insan gibi değer verilmediğini düşünen de var, zorunluluktan giden de var.

“Türkiye’den ayrılmadan önceki konumunuz, koşullarınız nasıldı?” sorusuna verilen yanıtları okuduğunuzda, beyin göçü işte budur, diyorsunuz. Bazılarının okumuş, okumakta olan, bir devlet işinde çalışan; bazılarının iş veya öğrenim hakkı engellenmiş kimseler olduğunu görüyoruz.

“Gittiğiniz ülkede karşılaştığınız sorunlar?” denildiğinde en çok dil sorununun öne çıktığını görüyoruz. Dil sorununun yanında öncelikli sorunun barınma konusu olduğu görülüyor. Mülteci kamplarında yaşadıklarını anlatıyor bazı yazarlar. Kendi çabalarıyla dil sorununu çözdüklerini, dişleriyle tırnaklarıyla yaşama tutunduklarını, gittikleri ülkelerde nitelikli eleman olmayı başardıklarını okudukça kendi ellerimizle bu mücadeleci insanları başka diyarlara kaçırmış olmanın üzüntüsünü yaşıyorsunuz. Bu direngen, aydın insanların dil, din, ırk farkı gözetmeden nasıl çalışkan olduklarını görüp gurur duyuyorsunuz.

Daha buna benzer birçok soruya yanıt arıyor yazar. Yeni çevreye uyum sağlama çabası, bu arada ruh sağlığı bozulan insanlar, bölünmüş aileler ve daha içimizi sızlatan birçok “Alamancı” gerçeğini okurken göçe neden olan muktedirlerin ne kadar “vatansever” olduklarını düşünmeden edemiyorsunuz. Pırıl pırıl zekaya sahip bu birbirinden değerli insanların ülkeyi terk etmesine neden olanlar, hiç düşünürler mi acaba bu ülkeye ne kadar zarar verdiklerini?

Gittikleri ülkelerde kendi çabalarıyla dil öğrenen,  üniversitelerde okumak için olağanüstü çaba harcayan bu insanlar, duygu ve düşüncelerini, duyarlılıklarını sanat aracılığıyla dile getirmekten geri durmamışlar. Ciltler dolusu kitaplar yazmışlar, tablolar çizmişler, müzik yapmışlar. Sürgünden sürgüne gönderilen Namık Kemal’in, “Altı da birdir üstü de birdir yerin” diyerek susmadığı gibi onlar da susmamışlar. Ülkelerini hiç unutmamışlar. Bazıları çok çok “yurtsever” muktedirler tarafından vatandaşlıktan çıkartılmışsa da onlar, Tevfik Fikret gibi “Toprak vatanım, nev-i beşer milletim!” demeyi bilmişler.

Bizi, demokrasi kurtaracak. Bilime önem vermek kurtaracak. Üniversitelerimizde gençlerimizin önünü tıkayarak değil, onlara yeni kanallar açarak bunu sağlayabiliriz. Üniversitenin son sınıfında okuyan gençlerimizin hayallerini yurt dışı süslediği sürece bilimsel kuruluşlara eleman alınırken liyakat değil de referans arandığı sürece bu göç hiç durmayacak.

Müslüm Kabadayı’nın bu anlamlı çalışmasının, ülkemizin gerçeklerini ortaya koyması açısından da çok önemli ipuçları taşıdığını söylemek isterim.

 “Farklı Coğrafyalarda Üretenler”  Klaros Yayınları, Ankara 2021, 318 sayfa, söyleşi/ röportaj.

MÜSLÜM KABADAYI KİMDİR?

         1960’ta Hatay’ın Yayladağı ilçesine bağlı Kışlak Bucağında doğdum. Türkiye’nin köylerine kadar aydınlanma ateşinin ulaştığı ve toplumcu bir kuşağın yükselişe geçtiği dönemde dayım Mehmet Yıldız’ın muhtar, babamın da bekçi olduğu Kışlak’ta köy kalkınmasının eğitim ve toplumsal dayanışmayla gerçekleştiği 1960’lı yıllarda geçti çocukluğum. Bu dönemin toplumcu düşüncemin gelişiminde ve yazarlığımın metamotivasyonla harmanlanmasında büyük payı olmuştur.

         1970’li yıllarda Düziçi İlk öğretmen Okulu’ndan öğrenciyken aldığım üretim içinde çok yönlü eğitim formasyonu, 1978-1982 aralığında Ankara’da DTCF’deki akademik ve siyasal-kültürel-sanatsal yeteneklerimi geliştirmeme olanak sağladı. Okul dergilerindeki yazılarımdan sonra edebiyat dünyasına öykü, deneme, eleştiri, makalelerimle katkıda bulunmam, 1986’da Ankara’da yayımlanan Yaşamın Tüm Birimlerinde Yoğunluk Sanat Kitabı’yla başladı. Yerel dinamiklerden beslenen dergiler başta olmak üzere onlarca dergide ve gazetede inceleme-araştırma yazılarım başta olmak üzere edebi-sanatsal ürünlerim yer aldı. Birçok derginin de Yayın Kurulunda yer alarak edebiyat dostluğunu geliştirmeye çalıştım.

1987’den beri Trabzon, Hatay ve Ankara’da Edebiyat Öğretmenliği yapıyorum. 1990’lı yıllarda Hatay Eğit-Sen Şube Başkanlığını ve İnsancıl Dergisi Antakya Temsilciliğini yürüttüm. Birçok kentte söyleşi, panel ve sempozyumlara katılarak bildiriler sundum, konuşmalar yaptım. En çok da “Emek Edebiyatı” üzerinde durdum. Suriye, Ürdün, Lübnan, ABD ve Almanya’da kültür-edebiyatla ilgili sunumlar gerçekleştirdim.

1999’dan bugüne yayımlanmış 19 kitabım bulunmaktadır. Bunlardan 5’i (Salkım Saçak Keldağ, Közlü Yürekler, Dirilten Duyunçlar, Çölüngelini ve Çuhadaroğlu Kaplan Ali) öykü kitaplarıdır. Araştırma-inceleme, deneme, eleştiri, makale, günlük, gezi yazıları, açık mektuplar ve öykü türlerindeki yaratıcı üretkenliğimi, romanla zenginleştirmek istiyorum.